2010'dan bugüne küresel marka trendleri ve değişen paradigma… Abdullah Ayan yazdı

Brand Finance' in küresel markalar araştırması elbet ilk 20 markadan ibaret değil…
Pek çok veriden hareketle hazırlanan sıralama gerçekte en büyük 500 firmayı kapsıyor.
500 firma sıralaması son on yılda üretim, tüketim mekanizmalarının nasıl değiştiğini, hızlanan biçimde üretimden çok teknoloji ile birleşen pazarlama teknikleri ve inovatif modellerin öne çıkmaya başladığını ders niteliğinde ortaya koyacak netlikte…
Örneğin 2010 sıralamasında 20 milyar dolarlık marka değeriyle 19. lukta yer alan ABD' li film yapımcısı Disney ve 22. sırada yer alan 18,7 milyar dolarlık Enterprise isimli yine ABD' li araba kiralama şirketleri yer alırken 2019' da yükselişe geçen ve gündelik hayatımızı şimdiden etkilemeye başlayan iki şirket dikkat çekiyor. Bunlardan biri Disney' in yerini alan Netflix ve Enterprise' i sollayıp tüm dünyada araba kiralama konseptini baştan aşağı değiştiren UBER isimli kuruluşlar…
Son bir yılda Netflix marka değerini 105 arttırıp 21,2 milyar dolara ulaşırken, 2018' de yer aldığı 147' likten bir yıl içinde 77. liğe sıçramış.. Performansına bakılırsa bir iki yıl içinde Netflix' in ilk 20' ye girmesi sürpriz sayılmamalı…
2018' de 89. sırada yer alan Uber ise 20 basamak çıkarak 2019 ligine 69. luktan giriş yapıyor. Marka değeri de 16,6 milyar dolardan 22,5 milyar dolara çıkıyor.
İki şirketin yani Netflix' in Disney ve Uber' in Enterprise' ten farkına gelince:
Netflix Disney gibi film üretmekten çok, başkalarının filmlerini dijital ortamda izlenmesini sağlayan bir şirket. Aslında bir dönem her köşe başında yer alan kaset kiralama şirketlerinden farksız, tek fark internet üzerinden akıllı telefonlar, tabletler ve hepsinden önemlisi smart olarak tanımlanan akıllı televizyonlar üzerinden evlere girmesi…
1997' de DVD kiralamayla başlayan macera 2011' den itibaren hızlanan ve kalitesi de artan internet sayesinde bugün bambaşka bir kulvara sıçramış bulunuyor.
Netflix öylesine gelişme potansiyeli taşıyor ki, bugüne kadar sinema salonlarında izleyici ile buluşan filmler artık salonlardan evlerdeki televizyon ekranlarına taşınmakta. Şirketin yıllar itibariyle abone sayılarındaki artış her şeyi özetliyor:
2011' de 23 milyon olan abone sayısı, 2014' te 57, 2016' da 94, 2017' de 118, 2018' de 150 milyona ulaşmış bulunuyor.
Şirketin 2018 yılında belgesel, dizi ve film gibi finanse ettiği özgün yapımlara ayırdığı bütçe 8 milyar dolar iken 2019' da sadece yapım bütçesinin 15 milyar doları bulması öngörülüyor.
Yapımların içinde Roma isimli filmin şimdiden 12 dalda Oscar adayı olduğunu da not edeyim.
Platformda Güney Kore' den Türkiye' ye, Brezilya'dan Meksika' ya çok sayıda ülkeye ait dizi de yer alıyor. Netflix aboneliğinin olumlu tarafı internet bağlantısının olduğu her yerden bağlanıp dilediğiniz yapımı izleyebilmeniz…
Kısaca Afganistan' da olmanızla Amerika' da olmanız arasında fark yok. Aynı anda yayına giren bir yapımı izleyebiliyorsunuz. Şirket müşteri potansiyeli olan tüm ülkelerde ya o ülke dilinde dublaj yapıyor. Dublajın yapılmadığı hallerde ise çeşitli dillerde alt yazı seçeneğiniz var…
Elbette pek çok insan tek bir şirketin yakında milyarlarca eve girme olasılığının nasıl bir sosyal, kültürel ve hatta siyasal dayatma tehlikesini barındırdığını haklı olarak dile getirecektir.
Oturup bunları tartışmamız gerekiyor ama gelmekte olan dalganın önünde durmak ne ölçüde mümkün? Emin değilim…
Uber' in durumu daha da çarpıcı:
Uber' in kendisine ait tek arabası yok, başkalarının arabalarıyla yolcu taşıma işini yine internet üzerinden organize ediyor…
"Başkasının taşıyla başkasının kuşunu vurmak" derler ya, o hesap…
Şirket geliştirdiği ve akıllı telefonlara entegre ettiği yazılımla, sözleşme imzaladığı araba sahiplerine cep telefonu uygulamasıyla müşteri buluyor. Ve Uber bu aplikasyon sayesinde şimdiden ABD' deki pek çok kentte bugüne kadar yolcu taşıma amacıyla caddeleri dolduran taksilerin pabucunu dama atmaya başladı.
Uygulama İstanbul' da taksici şiddetiyle engellenmeye çalışılıyor ama eninde sonunda Uber ve benzeri modellemeler ayakta kalacak.
Ayakta kalacak çünkü gideceğiniz yere kadar sizi izleyen uygulamayla en kısa zamanda en ucuza gitmenizi sağlayan, bindiğiniz aracı ve sürücüyü otokontrol mekanizmalarıyla sürekli denetleyen, müşterinin kazık yemesini, kötü muamele görmesini engelleyen çağdaş yöntemler geçerli…
Özetle müşteri memnuniyetini ön planda  tutan bir yönetim anlayışı söz konusu ve sigara içen, daha fazla para almak için yanlış rotaya sapan sürücüyü cezalandıran, sözleşmesini feshetmeye varan yaptırımlar sayesinde müşteri bilmediği araçlar yerine artık uber uygulamasıyla taksi çağırmayı tercih ediyor.
Uber' in bugün dünya üzerinde 65 ülkeye yayılan 3 milyonu aşkın sürücüyle sadece 2018' de 75 milyon yolcu taşıdığını not etmek, taksi taşımacılığı konusunda önümüzdeki süreci anlatmaya yeter sanırım.
Abdullah Ayan

Turizm geliri arttı

TÜİK Adana Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada, Turizm İstatistikleri, IV. Çeyrek: Ekim-Aralık ve Yıllık, 2018 sonuçları değerlendirildi. Değerlendirme sonucunda, turizm gelirinin Ekim, Kasım ve Aralık aylarından oluşan IV. çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre 7,1 artarak 6 milyar 540 milyon 434 bin  olduğu bildirildi.
Turizm gelirinin (cep telefonu dolaşım ve marina hizmet harcamaları hariç) 82,6'sının yabancı ziyaretçilerden, 17,4'ünün ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edildiği belirtildi. Ziyaretçilerin, seyahatlerini kişisel veya paket tur ile organize etmekte olduğu bildirildi. Bu çeyrekte yapılan harcamaların 5 milyar 151 milyon 469 bin 'ını kişisel harcamalar, 1 milyar 388 milyon 965 bin 'ını ise paket tur harcamalarının oluşturduğu belirtildi.
Yapılan açıklamada, turizm gelirinin 2018 yılında bir önceki yıla göre 12,3 artarak 29 milyar 512 milyon 926 bin olduğu ifade edildi. Turizm gelirinin (cep telefonu dolaşım ve marina hizmet harcamaları hariç) 81,8'inin yabancı ziyaretçilerden, 18,2'sinin ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edildiği bildirildi.
Bu yılki gelirin 22 milyar 546 milyon 616 bin 'ını kişisel harcamalar, 6 milyar 966 milyon 311 bin 'ını ise paket tur harcamaları oluşturduğu belirtildi.
Ziyaretçilerin kişi başı ortalama harcaması 678 oldu
Bu çeyrekte yabancıların ortalama harcamasının 649 , yurt dışında ikamet eden vatandaşların ortalama harcamasının ise 828 olduğu belirtildi.
Yıllık olarak değerlendirildiğinde; kişi başına ortalama harcamanın 647 , yabancıların ortalama harcamasının 617 , yurtdışında ikamet eden vatandaşların ortalama harcamasının ise 801 olduğu bildirildi.
Ziyaretçiler artarken yurt dışını ziyaret eden vatandaşlar azaldı
Ülkemizden çıkış yapan ziyaretçi sayısının 2018 yılı IV. çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre 17 artarak 9 milyon 651 bin 740 kişi olduğu belirtildi. Bunların 85,8'inin 8 milyon 283 bin 235 kişi ile yabancıların, 14,2'sini ise 1 milyon 368 bin 505 kişi ile yurt dışında ikamet eden vatandaşların oluşturduğu belirtildi.
Ülkemizden çıkış yapan ziyaretçi sayısının 2018 yılında bir önceki yıla göre 18,1 artarak 45 milyon 628 bin 673 kişi olduğu, bunların 85,4'ünün 38 milyon 951 bin 902 kişi ile yabancılar, 14,6'sını ise  6 milyon 676 bin 771 kişi ile yurt dışında ikamet eden vatandaşların oluşturduğu bildirildi.

Bu çeyrekte yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısının bir önceki yılın aynı çeyreğine göre 15 azalarak  1 milyon 853 bin 45 kişi olduğu, bunların kişi başı ortalama harcamasının 517 olarak gerçekleştiği belirtildi.
Yıllık olarak değerlendirildiğinde; yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısının bir önceki yıla göre 5,7 azalarak 8 milyon 383 bin 432 kişi olduğu bildirildi. Bunların kişi başı ortalama harcamasının 584 olarak gerçekleştiği ifade edildi.

İhracat 0,2 arttı , ithalat 28,3 azaldı

TÜİK Adana Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada, Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici Dış Ticaret İstatistikleri, Aralık 2018 sonuçları değerlendirildi. Buna göre, Aralık ayında dış ticaret açığının 71,1 azalarak 2 milyar 674 milyon dolara gerilediği bildirildi.
İhracat 0,2 arttı , ithalat 28,3 azaldı
TÜİK Adana Bölge Müdürlüğü değerlendirmede, ihracatın 2018 yılı Aralık ayında, 2017 yılının aynı ayına göre 0,2 artarak 13 milyar 879 milyon dolar, ithalatın 28,3 azalarak 16 milyar 553 milyon dolar olarak gerçekleştiği ifade edildi.
Avrupa Birliği’ne ihracat 0,4 arttı
Avrupa Birliği'ne (AB-28) yapılan ihracatın, 2017 yılının aynı ayına göre 0,4 artarak 6 milyar 550 milyon dolar olarak gerçekleştiği bildirildi. AB'nin ihracattaki payının 2017 Aralık ayında 47,1 iken, 2018 Aralık ayında 47,2 olduğu belirtildi.
En fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu
Almanya'ya yapılan ihracatın 2018 Aralık ayında 1 milyar 205 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 893 milyon dolar ile Birleşik Krallık’ın, 741 milyon dolar ile İtalya’nın ve 712 milyon dolar ile Irak’ın takip ettiği bildirildi.
İthalatta ilk sırayı Rusya aldı
Rusya'dan  yapılan  ithalatın,  2018  yılı  Aralık ayında 1 milyar 786 milyon dolar olduğu bildirildi. Bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 720 milyon dolar ile Almanya’nın, 1 milyar 292 milyon dolar ile Çin’in ve 997 milyon dolar ile ABD’nin  izlediği belirtildi.
Adana ihracatta 11. , ithalatta 10. sırada yer aldı
TÜİK Adana Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada, Adana’da İhracatın 2018 yılı Aralık ayında, 2017 yılının aynı ayına göre 6,9 artarak 183 bin 327 dolar olarak gerçekleştiği ve Adana’nın ihracatta 11. sırada yer aldığı bildirildi. Adana’da ithalatın ise 2,1 azalarak 169 bin 200 dolar olarak gerçekleştiği ve Adana’nın ithalatta da 10. sırada yer aldığı ifade edildi.
Mersin ihracatta 12. , ithalatta 13. sırada yer aldı
Mersin’de İhracatın 2018 yılı Aralık ayında, 2017 yılının aynı ayına göre 2,7 azalarak 178 bin 595 dolar olarak gerçekleştiği, ithalatın da 49,9 azalarak 86 bin 658 dolar olarak gerçekleştiği ve Mersin’in ihracatta 12., ithalatta ise 13. sırada yer aldığı ifade edildi.